Licht ontvlambaar en transformerend materiaal
Stel dat het gedachtegoed, waar iedere manager, bestuurder, adviseur en veranderaar blind op vaart, vol zit met gaten, omissies, misvattingen, tegenstrijdigheden, denk- en weeffouten. Een gedachtegoed dat naar eigen zeggen vaak niet werkt. Wat betekent dat dan? Dat er wereldwijd vele miljarden worden verkwanseld aan het in stand houden van een orde die er helemaal niet toe doet? Dat miljoenen mensen over de ruggen van anderen van een gefictionaliseerd verandersprookje leven? Dat door de huidige manier van denken, veranderen niet van de grond komt? Als dat zo is, dan is het de hoogste tijd om daar verandering in te brengen.
Welkom op deze ontdekkingsreis. We ondernemen een barre tocht om los te komen van het gekibbel over de wijze waarop met succes veranderd kan worden. Want veranderen komt vaak niet van de grond en waar dat aan ligt weet niemand. Beschouw dit als een uitnodiging tot verwondering over alles wat in de laatste 2500 jaar aan gedachtegoed is opgebouwd en waarin heilig wordt geloofd. Een verandergeloof dat bekend staat als de hoofdstroom in het veranderdenken, en dat klakkeloos voor waar wordt aangenomen. Tot nu toe tenminste, want deze reis begint met het rammelen aan de grondslagen van dat wat tot op heden onbelicht en onbesproken is gebleven. In de fundering van het bestaande gedachtegoed ligt namelijk een deel van het antwoord op de vraag waarom veranderen niet van de grond komt. Een antwoord dat hoe dan ook een onvermijdelijke confrontatie wordt met het bestaande en daarmee ook met het eigen denken.
Dit verhaal zet alles wat voor waar is aangenomen op losse schroeven. Ontdekken is namelijk denken wat nimmer is gedacht en zien wat niemand zo heeft bekeken. Het is dan ook geen verhaal om snel en oppervlakkig door te lezen, als zijnde luchtig vermaak, om er vervolgens bitter weinig van te onthouden. Daarvoor zijn de andere, vlot geschreven en makkelijk verteerbare verhalen over organiseren en veranderen beter geschikt. In dit boek staan we stil bij het bestaande gedachtegoed, om fundamenteel na te kunnen denken over wat het zegt en waarop het is gebaseerd. Vervolgens gaan we ons afvragen wat er niet aan klopt. Het belooft zo een verhaal te worden dat onrust zaait om anders denken te oogsten. Alleen dan kan dat wat we moeten veranderen ook écht veranderen.
Voordat we beginnen, volgt eerst een welgemeende waarschuwing. Ontdekken is niet voor niets zowel fascinerend als beangstigend. Vandaar dat deze onderneming niet zondermeer voor iedereen is weggelegd. Vanzelfsprekend is deze reis bedoeld voor de onbevreesde avonturiers binnen de gevestigde orde. Dat geldt zeker voor inspirerende leiders die haarscherp in de gaten hebben, dat voorop lopen iets heel anders is dan de weg wijzen. Natuurlijk vergeten we de bevlogen managers niet die structureel willen werken aan het eigen verandervermogen. Daarnaast is het een grensverleggend onderzoek voor alle wetenschappers die erkennen dat herkennen altijd meer van hetzelfde is. Bovenal is het een transformatie voor veranderaars die smachten naar succes.
De gevestigde orde is hiermee nadrukkelijk uitgenodigd. Maar deze reis is uiteraard voor veel meer mensen een waardevolle onderneming. Hij is ook bedoeld voor alle professionals die opgezadeld worden met veranderingen waar ze bitter weinig mee kunnen. Daarnaast gaat de uitnodiging uit naar alle vrijdenkers die zonder angst voor gezichtsverlies hun eigen mening ter discussie durven te stellen. Ook de helden met de kracht om eigen overtuigingen te overwinnen, zijn welkom. Net als visionairs die met een open geest anders durven zien. Het is namelijk een zoektocht naar vernieuwend inzicht en een unieke kans om te leren. Een avontuur dus door de spelonken van het eigen denken, voor een ieder die het opgeven van diepgewortelde opvattingen ziet als een teken van kracht.
Mocht u nu denken, dat hier even snel een panklaar recept wordt opgediend of dat er een formule voor gegarandeerd succes wordt voorgeschoteld, dan is dit niet uw zoektocht. U krijgt hier geen kant-en-klare uitleg met uitspraken als: ‘Zo zit het’ of: ‘Dit is de beste aanpak.’ Dat is wat de bestaande verhalen over organiseren en veranderen plegen te doen. Deze conventionele verhalen zien alleen het daglicht met een stellige boodschap als zaligmakende waarheid. Maar wat als deze verhalen helemaal niet blijken te kloppen? Wat hebben we dan aan onzinnige stellingen die geen vragen oproepen en niet aanzetten tot anders denken? Vernieuwend inzicht ontstaat namelijk nooit door bekende antwoorden anders te verpakken. Inzicht ontstaat door zich af te vragen wat er niet klopt en aan welke wetmatigheden niet wordt voldaan. Daarom is deze reis ongeschikt voor een ieder die denkt dat afwijken van het huidige gedachtegoed niet mag en voor hen die liever in de pas blijven lopen. Dat zijn mensen die vooral gerustgesteld willen worden door de bevestiging van dat wat ze al wisten. Dus: bent u sterk gehecht aan de gedachte het allemaal wel te weten, dan staat u nog heel wat te wachten. Bezint voordat u begint, want u wordt danig op de proef gesteld. Het gaat een reis worden die de organisatiewereld op zijn kop zal zetten. U bent gewaarschuwd!